9 Ocak 2015 Cuma

Yikilmislar Yuvasi

Bulasik yikarken Galce ogrenmek mumkun mu, sorusunun cevabini ariyordum gecende. Ve buldum. Sorunun cevabinin sevenlerime ilham vermesini dilerim.

Alti Kelt ulusundan biri olan Galler, bildiginiz gibi Birlesik Krallik'in hakimiyetinde, adanin bati kisminda. Sekiz yuzyildir Krallik'in ilk erkek cocugu Galler Prensi unvanini aliyor. Prens Charles yani Ingiltere degil Galler Prensi, yanlis olmasin. Bayraginda bir ejder bulunan, kismen Kelt kulturunu halen yasayan bu ulkenin dilinden birkac kelime siralayalim:

Tref: kasaba, mynydd: dag, deilen: yaprak, coeden: agac, bryn: tepe, eira: kar, olwyn: tekerlek, afon: nehir, gorffennaf: temmuz, moronen: havuc, gwraig: kadin, dyn: erkek, plentyn: cocuk, psygodyn: balik, aderyn: kus, oen: kuzu, saith: yedi, wyth: sekiz, naw: dokuz, deg: on, gwanwyn: bahar. Bunlar beni kesmedi diyorsanhttp://www.cs.cf.ac.uk/fun/welsh/Welsh.html

Galler ilinden gelip de sevdigimiz isimler hangileri midir? Ryan Giggs, Christian Bale, Anthony Hopkins, Vinnie Jones, Roald Dahl, Tom Jones, Bonnie Tyler, Bertrand Russell, Duffy, Jonathan Pryce ve Shakin' Stevens. Sevmedigimiz isimler Timothy Dalton, Lloyd George ve Catherine Zeta-Jones.

Soframizin bugunku mezesi Portmeirion da iste Galler'in Irlanda'ya bakan deniz kiyisinda insa edilmis yapay ama buyuleyici, nufussuz bir koy. Bu Portmeirion'u gozum bir yerden isiriyor mu dediniz degerli kezdurenler? Aferin, bakiniz Prisoner dizisi konulu yazimiza. Iste o muazzam dizi de bu kasabada cekilmisti. Neden mi? Cunku siir gibi bir mekan yapmis Sir Clough Williams-Ellis adli mimar abimiz. Sen kalk, elli sene bir koy insaatiyla ugras. Deger mi, diyeceksin Ziya? Koyune bagli, diyorum. Sasirdin gibi?

Bu saygideger mimar, Italyan Portofino'ya hayranmis, ben bunun benzerini Galler'de yapmazsam namerdim, sloganiyla 1925 yilinda basladigi projeyi 1975 yilinda 90. dogumgununde tamamlamis. Filmde de muthis bir isabetle yansitildigi gibi gercekustu bir acik hava muzesi olmus. Sanki ruyadasin. Yikilmislar Yuvasi (Home for Fallen Buildings) diye anilmasinin sebebiyse insaatinda baska mekanlardan getirilen harabelerin de kullanilmis olmasi.

Mekan tabii sohretini Prisoner dizisine borclu. Bugun dizinin resmi hayran dernegi toplantilarinin disinda, yilda 250 bin turist cekiyor bu koy tek basina. Prisoner sarkisinin anlatildigi bir belgeselde Bruce Dickinson da arsinlamis Portmeirion sokaklarini. Koyun otel, can kulesi ve tarihi kale gibi binalarinin yaninda bahceleri de meshur, manolyalari bir baska imis.

Koyun nev-i sahsina munhasir koseleri arasinda, Deudraeth Kalesi, Ladies Lodge Sokagi, Panteon, Tas Tekne, Plas Brondanw, Portmeirion Oteli ve de Tuhaf Agac yer aliyor. Benim en hosuma giden Amis Reunis adli Tas Tekne. Galiba adini eski bir mason orgutunden aliyor. Beni ceken yani, limana bitisik mimarisiyle Prisoner ile agiz birligi yapisi: Ozgurluk mittir!

Pekala, o halde baslangictaki soruya geri donersek, bulasik yikarken Galce ogrenmek mumkun mu? Benim cevabim Ziya, mumkun degil. Galce iki kelimeyi kapan bulbul olsa birbirimizi duyamazdik gurultude. Ayriyeten bak, bulasik bitiverdi ve sen yine ortada kaldin. Bazen Gollum'u hatirlatiyorsun bana.
Drws ty+

Hiç yorum yok: